انکر بولت یکی از اتصال‌دهنده‌های بسیار مهم و پرکاربرد است که در صنایع مختلف به‌خصوص ساختمان‌سازی برای نصب انواع سازه‌ها و افزایش ایمنی آن‌ها استفاده می‌شود. اجرای انکر بولت (anchor bolt) ایجاد اتصال میان سطوح بتنی و صفحات فولادی را امکان‌پذیر می‌کند؛ اما عملکرد مطلوب و استحکام انکربولت‌ها به نحوه نصب و رعایت اصول در اجرای آن‌ها است و عدم توجه به نکات نصب می‌تواند به تهدیدی برای امنیت سازه و ساکنین تبدیل شود. از این رو، آیین صنعت تولیدکننده انواع میلگرد ساده و صنعتی در ادامه به بررسی بایدها و نبایدهای اجرای انکربولت می‌پردازیم.
انواع انکر بولت
پیش از پرداختن به موضوع اجرای انکر بولت لازم است اشاره شود که انکربولت‌ها را با توجه به ویژگی‌های ساختاری آن‌ها می‌توان به دو دسته انکربولت شیمیایی و انکربولت فیزیکی تقسیم کرد که نحوه نصب و اجرای آن‌ها نیز بسیار متفاوت است. در اینجا می‌توانید با ویژگی‌های متمایز آن‌ها آشنا شوید:
-
انکربولت فیزیکی(Physical AnchorBolt)
اجرای انکر بولت های فیزیکی برای اتصال به سطح بتنی از اتصال فیزیکی بسیار محکمی استفاده می‌کنند. برای ایجاد این اتصال، ابتدا بتن به اندازه بولت و به وسیله دریل سوراخ می‌شود. عمق سوراخ باید به گونه‌ای باشد که بخش نگه‌دارنده درون بتن قرار بگیرد و قسمت رزوه‌دار بیرون از آن باقی بماند. به این ترتیب، امکان ایجاد یک اتصال فیزیکی مستحکم میان بتن و صفحه فولادی در بالای بتن میسر می‌شود. انکربولت‌های فیزیکی از نظر جنس به دو دسته پلاستیکی و فلزی تقسیم می‌شوند. انواع فلزی در صنعت ساختمان‌سازی بیشترین کاربرد را دارند و نقشی حیاتی در امنیت اسکلت‌های بتنی ایفا می‌کنند.
-
انکربولت شیمیایی(Chemical AnchorBolt)
بعد از انکربولت‌های فیزیکی، شاهد ورود انواع شیمیایی به بازارهای جهانی و صنایع مختلف بوده‌ایم. این نوع بولت برای افزایش استحکام و امنیت سازه تنها به یک اتصال فیزیکی بسنده نکرده است؛ بلکه از مواد شیمیایی و چسب‌های بسیار باکیفیت برای حفظ این اتصال بهره می‌گیرد. در اجرای انکر بولت در اتصال میان انکربولت‌های شیمیایی و سطوح فلزی، فاصله خالی میان بتن و بولت (هرچند بسیار کم باشد) با استفاده از چسب کاشت مخصوص پر می‌شود. به این ترتیب، هیچ فرصتی برای لغزش و تکان خوردن بولت در داخل بتن ایجاد نمی‌شود.
ویژگی‌های یک انکربولت خوب را بشناسید!
حتی اجرای انکر بولت های مشابه نیز می‌توانند با چند ویژگی جزئی از یکدیگر متمایز شوند. البته که این ویژگی‌ها در قیمت بولت و نحوه اجرای آن‌ها نیز تأثیر می‌گذارند. برای مثال، باید توجه داشته باشید که برای ساخت یک اسکلت بتنی در مناطق جغرافیایی سرد و مرطوب، حتماً از انکر بولت‌های ضد خوردگی و ضدزنگ با روکش‌های باکیفیت استفاده کنید. لازم به ذکر است که بولت‌های بی‌کیفیت حتی می‌توانند در مجاورت آلودگی‌های شیمیایی محیطی نیز دچار خوردگی و آسیب شوند.
از جمله بایدها و نبایدهایی که قبل از اجرا باید به آن توجه شود، ویژگی‌های انکربولت است. یک انکر بولت خوب و کاربردی باید در برابر مواد خورنده مانند اسیدها، مواد نفتی، چربی، سولفات و… مقاوم باشد و در برابر رطوبت دچار زنگ‌زدگی نشود. بنابراین، بهتر است از جنس فولاد ساخته شود و پوششی از جنس گالوانیزه سرد، استنلس استیل، گالوانیزه گرم یا… داشته باشد.
به بارهایی که پس از اجرا بر روی انکرها وارد می‌شوند، توجه داشته باشید. بولت مورد نظر شما چه از نظر جنس و سایز و چه از نظر شکل و… باید قادر به تحمل بارهای مختلف (استاتیکی و دینامیکی، کششی و برشی) باشد.
کاربردهای انکربولت
کاربرد انکرها در صنایع مختلف بسیار گسترده و متنوع است. ساخت آپارتمان و ساختمان‌ها، پروژه‌های عمرانی مانند سدسازی و ساخت نیروگاه و پل، تولید ماشین‌های صنعتی، لوله‌کشی ساختمان‌ها و… از جمله کاربردهای انواع انکربولت‌ها هستند. سطح اتصال معمولاً از جنس بتن، سنگ، سیمان و امثال آن‌ها است. به همین دلیل، برای نصب بولت‌ها و اجرای انکر بولت به ابزارها و آچارهایی با سایز مناسب انکرها نیاز است.
مطالعه پیشهادی: حضور آیین صنعت در نمایشگاه
نکاتی در مورد اجرای صحیح انکربولت
با وجود تفاوت‌هایی که در نحوه اجرای انکرها وجود دارند، همچنان مواردی را می‌توان یافت که در هنگام نصب هر نوع انکربولت باید به آن‌ها توجه شود. مهم‌ترین مواردی که در روند اجرای انکر بولت باید مورد توجه قرار دهید، عبارتند از:
-
عمق کاشت انکربولت در اجرای انکر بولت
جالب است بدانید که انکربولت‌های شیمیایی هیچ محدودیتی از نظر قطر بولت و عمق کاشت ایجاد نمی‌کنند. زیرا فاصله میان بولت و دیواره داخلی حفره ایجادشده در بتن به وسیله چسب کاشت مخصوص پر می‌شود. این در حالی است که سوراخ درون بتن باید در اجرای انکر بولت کاملاً با طول و قطر انکربولت فیزیکی متناسب باشد تا مانع از لغزش آن درون حفره شود. در صورت عدم تناسب سایز بولت و حفره، هرگز عمق کاشت را با مصالح دیگر پر نکنید.
مطالعه پیشنهادی: انواع اتصال دهنده ها
-
فاصله دو انکر از هم در اجرای انکر بولت
در اجرای انکر بولت فاصله دو انکر نزدیک به هم که درون یک بتن قرار گرفته‌اند، باید به گونه‌ای باشد که موجب ترک خوردن و شکستن بتن نشود. بنابراین، رعایت فاصله استاندارد در عمل انکراژ از اهمیت بالایی برخوردار است. در صورتی که نیاز به کاهش فاصله انکرها نسبت به یکدیگر باشد، انکربولت شیمیایی انتخاب بهتری برای شما خواهد بود.
-
توزیع بار
اجرای انکر بولت و کاشت انکرها باید به گونه‌ای باشد که بار وارده به طور یکسان بین آن‌ها توزیع شود و بار واردشده به هیچ‌کدام، بیشتر از دیگری نباشد.
مطالعه پیشنهادی: نمایشگاه بین‌المللی متالورژی
مقایسه انکربولت‌های فیزیکی و شیمیایی
| ویژگی | انکربولت فیزیکی | انکربولت شیمیایی |
|---|---|---|
| روش اتصال | ایجاد اتصال فیزیکی از طریق سوراخ‌کاری و نصب مستقیم | استفاده از چسب کاشت برای پر کردن فاصله و ایجاد اتصال محکم |
| مواد استفاده‌شده | معمولاً از فلز (گاهی پلاستیک) ساخته می‌شود | استفاده از مواد شیمیایی و چسب‌های باکیفیت |
| محدودیت قطر و عمق | نیازمند تناسب دقیق میان قطر و عمق سوراخ با بولت | بدون محدودیت، زیرا چسب تمام فضای خالی را پر می‌کند |
| کاربرد اصلی | مناسب برای پروژه‌های با نیاز به اتصالات سریع | مناسب برای سازه‌های با نیاز به اتصالات قوی‌تر و مقاوم در برابر لغزش |
بایدها و نبایدهای اجرای انکربولت
| بایدها | نبایدها |
|---|---|
| استفاده از انکربولت ضدزنگ و ضدخوردگی برای مناطق مرطوب و محیط‌های آلوده | استفاده از انکربولت‌های بی‌کیفیت که در برابر رطوبت و مواد شیمیایی آسیب‌پذیر هستند |
| رعایت فاصله استاندارد بین دو انکر برای جلوگیری از ترک خوردن بتن | کاشت انکربولت نزدیک به یکدیگر بدون توجه به استانداردهای فاصله |
| توزیع یکنواخت بار بین انکربولت‌ها | تمرکز بار روی یک انکر و نادیده گرفتن اهمیت توزیع بار |
| تمیز کردن حفره ایجاد شده در بتن قبل از کاشت بولت | باقی گذاشتن گرد و غبار و خرده‌های بتن در حفره که مانع اتصال مناسب می‌شود |
| استفاده از ابزار مناسب برای نصب | پر کردن فاصله حفره و بولت با مواد غیر استاندارد |
سخن پایانی
در کنار موارد مهمی که بیان شد، توصیه می‌شود که به تمیز بودن حفره ایجاد شده درون بتن یا سنگ نیز در اجرای انکر بولت توجه ویژه‌ای داشته باشید. زیرا رعایت آن، اهمیت بالایی در ایجاد یک اتصال محکم دارد. باقی ماندن گرد و غبار و خرده‌های بتن درون حفره می‌تواند موجب لغزش و یا کاشت نامناسب انکر درون آن شود. بنابراین، درون حفره باید پیش از نصب و کاشت بولت‌ها پاک‌سازی شود. لازم به ذکر است که استفاده از ابزار مخصوص برای کاشت، برای اجرای ایمن و مناسب انکربولت‌ها الزامی است.
در خصوص خرید انکر بولت و انواع فولاد نظیر میلگرد آجدار با همکاران ما در آیین صنعت در ارتباط باشید.
