فاکتورهای موثر در انتخاب نوع انکر بولت آیین صنعت

انکربولت‌ ها ازجمله تجهیزات پر کاربرد در صنایع مختلف هستند که انواع گوناگونی دارند. انواع انکر بولت‌ها براساس معیارهایی مانند نوع اتصال ایجاد شده و شکل ظاهری متمایز هستند، به طورکلی انواع انکربولت بر اساس ویژگی‌ها و محدودیت‌های احتمالی پروژه و دیگر پارامتر‌هایی که در این گفتار به بررسی آن‌ها می‌پردازیم مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در انتخاب نوع انکر بولت چه فاکتورهایی دخیل هستند

اگر چه برای بعضی از مصارف ممکن است طیف متنوعی از انواع انکر بولت‌ها قابل استفاده باشند اما معمولا هر انکر بولت  بر اساس ویژگی‌های ساختاری و متریال به کار رفته در ساختارش کاربرد منحصر به فردی دارد. برای انتخاب یک انکربولت مناسب با پروژه مورد نظرتان باید پارامترهای زیر را مورد بررسی قرار دهید.

– شرایط آب و هوایی

انکر بولت‌ها از متریال گوناگونی مانند فولاد، پلاستیک و مواد شیمیایی ساخته می‌شوند. هم‌چنین روکش انکر بولت می‌تواند از گالوانیزه گرم یا سرد و یا استیل‌های ضدزنگ ساخته شده باشد. بسته به شرایط آب و هوای منطقه مانند میزان بارش، میزان رطوبت هوا، وجود مواد خورنده و اسیدی، وجود سولفات، فسفات و مواد نفتی و… در محیط، جنس و نوع انکر بولت می‌تواند متفاوت باشد. بهتر است در مناطقی که امکان تخریب انکر بولت به دلیل وجود مواد مخرب مانند رطوبت، اسید، چربی و… وجود دارد از انکر بولت‌هایی که جنس مقاوم‌تری دارند استفاده شود.

– نوع پروژه

نوع پروژه کاری می‌تواند محدودیت‌هایی برای استفاده از انواع انکر بولت به وجود بیاورد؛ مثلا گاهی سوراخ‌های روی دستگاه در محل اتصال اندازه مشخصی دارند و باید انکر بولت مناسب با آن‌ها را به کار ببریم. جنس بدنه دستگاه یا مقاومت کششی بتن هم می‌تواند محدودیت‌هایی برای انتخاب انکر بولت ایجاد کند. بعلاوه پارامترهای دیگری مانند محل ایجاد سوراخ ها برای اجرای انکر بولت و محدودیت تجهیزات هم می‌تواند انتخاب انکر بولت مناسب را با محدودیت مواجه کند.

– جهت بار

جهت یا راستای بار وارده بر سازه و انکر بولت می‌تواند در انتخاب نوع انکر تاثیرگذار باشد، چون جهت نیرو وارده باعث تغییر در میزان مقاومت و تنش تسلیم انکر بولت می‌شود. هنگام انتخاب انکر بولت باید به جهت بار وارده بر انکر بولت و تجهیزاتی که روی انکر بولت سوار می‌شوند هم توجه کرد. به طور کلی راستای بار وارده شده می‌تواند به دو صورت تنشی یا کششی باشد.

– نیرو کششی

نیرو کششی نیرویی است که باعث ایجاد کشش در سطح می‌شود.

– نیرو برشی

این نوع نیرو، به نیرویی گفته می‌شود که باعث برش اجسام می‌شود.

براساس تنشی یا کششی بودن راستای بار وارده به انکر بولت، می‌توان از انواع مختلف انکر بولت استفاده کرد.

– میزان بار

انکر بولت‌ها بر اساس نوع متریال و میزان مقاومتشان می‌توانند بارهایی با میانگین وزنی ۱۰ تا ۵۰۰۰ کیلو گرم را تحمل کنند. بسته وزن صفحه فولادی و سازه‌ای که روی صفحه قرار می‌گیرد و یا وزن دستگاهی که به کمک انکر بولت نصب می‌شود، باید از انکر بولت مناسب که تنش تسلیم و مقاومت متناسب با وزن ورودی را دارد استفاده شود. اگر انکر بولت مقاومت کافی نداشته باشد ممکن است ایمنی سازه و هم‌چنین افراد به خطر بیافتد.

– نوع بار

نوع نیرو وارده از سوی بار به انکر بولت یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی است که هنگام انتخاب نوع انکر بولت باید به آن توجه داشته باشید. به طور کلی 2 نوع نیرو به انکر بولت وارد می‌شود، انکر بولت مناسب هر پروژه باید توانایی تحمل این نیروها را داشته باشد؛ این نیروها شامل موارد زیر هستند.

– فشار استاتیک یا مرده

نیروی استاتیک یا مرده نیروی ناشی از اجسام و بارهای در حال سکون است. مقدار این نیرو در زمان‌های مختلف یکسان است.

– نیرو دینامیک یا پویا

نیروی دینامیک یا پویا در صورتی تولید می‌شود که نیروی استاتیک از حال سکون خارج شود. انکر بولت مناسب باید مقاومت مناسبی در برابر انواع نیروهای وارده داشته باشد. در غیر این صورت ممکن است عدم مقاومت مناسب انکر بولت باعث به خطر افتادن ایمنی سازه و افراد شود.

– محدودیت‌های مصالح پایه

هنگام استفاده از انکر بولت مقاومت و تنش تسلیم مصالح پایه در انتخاب نوع انکر تاثیر به سزایی دارد. به علاوه مواردی مانند محدودیت ماده پایه برای اتصال انکر به لبه‌های آن و یا تعیین فاصله بین انکر بولت‌های مختلف که روی یک ماده پایه اجرا می‌شوند، محدودیت‌هایی برای انتخاب نوع انکر بولت به وجود می‌آوردند.

– عمق کاشت و قطر مناسب انکر بولت

عمق کاشت انکر به میزان باربری آن بستگی دارد. اگر میزان باربری انکر از میزان بار ورودی آن کمتر باشد، می‌توان با افزایش عمق کاشت مقاومت لازم برای اجرای سازه را تامین کرد. در شرایطی هم که میزان باربری انکر بولت از بار ورودی بیشتر باشد، می‌توان عمق کاشت را کم کرد. قطر انکر بولت هم به پارامترهایی مانند فاصله انکربولت‌ها از هم، محدودیت‌های مصالح پایه یا دستگاه‌ها و تجهیزات صنعتی بستگی دارد. به طور کلی عمق و قطر انکر بولت به نوع پروژه وابسته است مثلاً اگر اندازه سوراخ‌های دستگاه یا بتن از قبل معین شده باشد و در انتخاب قطر مناسب برای انکر بولت محدودیت اندازه داشته باشیم، می‌توانیم با افزایش یا کاهش عمق کاشت انکر بولت به مقاومت مورد نظر برای اجرای پروژه برسیم.

– شرایط اجرا پروژه

به طور کلی اجرای انکر بولت به دو صورت انجام می‌پذیرد. در روش اول صفحه و بتن به صورت هم زمان توسط انکر بولت متصل می‌شوند و در روش دوم ابتدا انکر بولت در ماده پایه کاشته می‌شود و سپس صفحه روی آن قرار می‌گیرد. اگر انکر بولت مناسب با مقاومت، میزان باربری، نوع باربری کششی یا برشی انتخاب نشود یا فاصله مناسب بین انکرها و فاصله تا لبه کار به درستی انتخاب نشود، ممکن است در صورت توزیع نامساوی بار بین انکر بولت‌های مختلف اتصال به درستی برقرار نشود و خسارات مالی و جانی به بار بیاید.

چرا انتخاب نوع انکر بولت مناسب اهمیت دارد؟

از آنجایی که انکر بولت‌ها معمولا برای اتصال صفحات فولادی به بتن و یا نصب ماشین آلات و دستگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، هر گونه اشتباه در انتخاب نوع انکر بولت مناسب و یا اجرای نادرست انکر بولت‌ها می‌تواند باعث عدم مقاومت سازه و کاهش میزان بازدهی تجهیزات و ماشین‌آلات صنعتی و کارخانه‌ای شود. به علاوه انتخاب نوع انکر بولت مناسب می‌تواند نقش موثری در تعیین طول عمر سازه با دستگاه و ماشین‌آلات صنعتی داشته باشد، چون اگر انکر بولت به درستی انتخاب نشود مقاومت و تنش تسلیم سازه افت می‌کند و هم‌چنین لرزش‌ها و عدم ثبات دستگاه در محل نصب هم باعث کاهش بازدهی دستگاه و کاهش طول عمر قطعات مختلف آن می‌شود.

سخن پایانی